نگاهی به فیلم «جشن تولد»

اولین همیشه دشوار است!

همیشه اولین ها، دشوار و مهم هستند. حدود شش سال از آغاز جنگ و تنش در سوریه می گذرد. طی این سال ها اتفاقات فراوان و مهمی در سوریه رخ داده که مهم ترین شان، حضور نیروهای ایرانی مدافع حرم در این جنگ است. در این مدت بیش از صدایرانی در جنگ با گروه های تکفیری به شهادت رسیده اند. شهادت مبارزان ایرانی در مقابل داعش و النصره فقط مربوط به سوریه و ایران نمی شود، آن ها در دفاع از انسانیت و در حمایت از صلح و آزادی نوع بشر فدا شدند. با این حال سینمای ایران تا قبل از این ، هیچ فیلم داستانی سینمایی درباره این موضوع نساخته بود. فیلم «جشن تولد» از این نظر مهم است که اولین قدم سینمای ما در راه نمایش جنگ سوریه و نیروهای مدافع حرم است. سی و چهارمین دوره جشنواره فیلم فجر هم خوشبخت است که از نخستین فیلم درباره این موضوع بسیار مهم جهانی، رونمایی کرده است.

نکته جالب این است که اولین فیلم سینمای ما درباره سوریه و داعش و مدافعان حرم، نخستین فیلم کارگردان این فیلم هم هست. عباس لاجوردی که پیش از این مستندساز بوده، شجاعت کرده و فعالیت سینمایی خود را با یک پروژه دشوار و سنگین کلید زده است. فیلم «جشن تولد» در سکوت خبری و بدون هیچ حاشیه ای ساخته شد. فیلمی که در شرایط بحرانی و درست در بیخ گوش داعش ساخته شده است، آن هم با حداقل بودجه ممکن. هزینه ساخت این فیلم جنگی در خارج کشور و در شرایط دهشتناک و آتشین کشور سوریه، کمتر از فیلم های شهری و آپارتمانی این روزهای سینمای ماست.

ضمن اینکه با فیلمی داستانگو مواجه هستیم که قادر است مخاطب را تا پایان با خود همراه کند. نقاط عطف دراماتیک و لحظات توأم با اضطراب و تعلیق در بیشتر زمان فیلم جاری است. «جشن تولد» یک فیلم قهرمان محور است؛ حضور منجیان ایرانی سبب شده تا حس و حال ملی و وطن دوستانه نیز در این فیلم استراتژیک با موضوع جهانی، غالب شود. حضور علیرام نورایی و احمد کاوری در نقش مدافعان حرم ایرانی در سوریه، باورپذیر و قابل قبول است.

اما همان طور که همیشه اولین ها، دچار آزمون و خطا و لاجرم نقاط ضعف هستند، «جشن تولد» هم به عنوان نخستین فیلم کارگردان و اولین فیلم با یک موضوع و فضای خاص و جدید نیز از برخی ایرادها رنج می برد. ایرادهایی که بیشتر متوجه فیلمنامه أثر هستند. شروع دیر هنگام داستان، یکی از این ضعف هاست. سکانس ها و صحنه های مربوط به تولد و گردهمایی خانواده در کنار هم بسیار طولانی است. ظهور ناگهانی مدافعان حرم ایرانی در موقع محاصره خانواده محوری توسط داعشی ها دور از باورپذیری هستند و ای کاش زمینه منطقی لازم فراهم می شد و موارد دیگری از این دست که در زمان اکران عمومی به آن خواهیم پرداخت.