گمشده در دنياي صفر و يك

گسترش رسانه هاي جديد و نفوذ روزافزون آنها در زندگي روزمره انسان ها پديدآورنده فرهنگ، مناسبات و كالبدهاي اجتماعي جديدي در جوامع انساني بوده است. سيطره اين رسانه ها بر روزگار ما به حدي است كه برخي اين دوران را عصر ديجيتال مي نامند .

عکس


جامعه ما نيز طي سال هاي اخير از اين دستاورد انساني بي نصيب نبوده است. اما مسئله اي كه يكي از دغدغه هاي فرهنگي در كشورمان محسوب مي شود اين است كه اين رسانه ها نيز همچون ساير پديده هاي تكنولوژيك و مدرن، ضمن كمك به انسان براي سرعت بخشيدن در دستيابي به اهدافش، در صورت عدم استفاده صحيح، عواقب ناگوار و مخربي هم در پي دارد. بدون شك، انفعال در اين عرصه منجر به افزايش ناهنجاري ها و امراض فرهنگي و اجتماعي مي شود. رشد آگاهي و شناخت از ماهيت و كاركرد اين وسايل مي تواند به كاهش اثرات منفي و افزايش بهره مندي مثبت از آن ها بينجامد.به نظر مي رسد كه همين دغدغه نيز انگيزه اوليه راه اندازي جشنواره اي به نام رسانه هاي ديجيتال بوده است.
با مروري بر بخش ها و جنبه هاي مختلف اين جشنواره، مي توان آن را داراي سه كاركرد عملي دانست؛ نخست اين كه فرصتي است براي آشنا شدن مردم با بسياري از فعاليت هاي مثبتي كه در حوزه نرم افزاري و ديجيتالي انجام مي شود. به ويژه اينكه طي سال هاي اخير متخصصان جوان و متعهد در اين عرصه فعاليت هاي قابل توجهي را انجام داده و تلاش هايي را براي تجلي آرمان هاي انقلابي در رسانه هاي ديجيتال بروز داده اند. شايد مهم ترين و بهترين جلوه اين نمايشگاه، همين رويكرد باشد. كاركرد دوم جشنواره رسانه هاي ديجيتال، ترويج فرهنگ استفاده صحيح از اين رسانه هاست. مثلا بخشي از نمايشگاه به معرفي روش هاي غرب در تخريب اخلاق توسط بازي هاي رايانه اي براي والدين اختصاص داشت. همچنين شيوه هاي نظارت ثمر بخش بر بهره گيري كودكان و نوجوانان از رايانه و اينترنت نيز در برخي از بخش هاي اين دوره از نمايشگاه آموزش داده مي شد.نمايشگاه رسانه هاي ديجيتال همچنين داراي كاركرد تجاري هم بود. به اين ترتيب كه غرفه هايي به معرفي و فروش محصولات و نرم افزارها اختصاص يافته بودند. هرچند وجود اين كاركرد، به خودي خود بد نيست. اما متأسفانه ضعف نظارت باعث شد كه برخي از اين فرصت سوءاستفاده كنند و آثار ضدفرهنگي و نامناسب را عرضه نمايند كه أثرات دو كاركرد قبلي را خنثي مي كرد. تقويت نظارت بر غرفه هاي تجاري نمايشگاه و تقويت دو رويكرد مذكور، تاثيرگذاري مثبت اين نمايشگاه را براي دوره هاي آينده افزايش خواهد داد. اين به معناي محدود ساختن فروش محصولات نيست. بلكه مي توان رويكرد بومي سازي را در بخش هاي تجاري نمايشگاه نيز تزريق كرد. اين در حالي است كه در اين دوره از برگزاري جشنواره رسانه هاي ديجيتال نوعي شكاف ميان بخش فرهنگساز و بخش هاي اقتصادي آن وجود داشت و نشان داد كه ما هنوز نتوانسته ايم در دنياي صفر و يك خود و ايده آل هاي خويش را پيدا كنيم.
نكته ديگر، ضعف تبليغات براي برگزاري اين جشنواره بود. ششمين دوره جشنواره بين المللي رسانه هاي ديجيتال در حالي پايان يافت كه بسياري از مردم از برگزاري چنين رويداد فرهنگي مهمي بي خبر بودند!متأسفانه جشنواره رسانه هاي ديجيتال با ضعف بزرگ تبليغات و اطلاع رساني دست به گريبان است و تا اين مشكل را حل نكند، نمي تواند تاثيرگذاري فرهنگي خودش را افزايش دهد. اين ضعف هم در تبليغات شهري و خياباني هست و هم در اطلاع رساني رسانه اي و خبري. بخشي از اين مشكل هم به دليل ارتباط نامطلوب دست اندركاران برگزاري جشنواره با اهالي رسانه است.
به هر حال، تبليغات و روابط عمومي در جامعه جديد و به طور خاص حوزه هاي فرهنگي و رسانه اي، نقش موثر غيرقابل انكاري دارند. در غير اين صورت هر حركتي تبديل به فريادي خاموش مي شود. همچنانكه دشمنان و جبهه فرهنگي و رسانه اي نظام سلطه جهاني بخش زيادي از سرمايه گذاري اش در زمينه تبليغات است و «جذب مخاطب» يكي از شاخصه هاي مهم آن هاست .
در مجموع اينكه جشنواره رسانه هاي ديجيتال براي دوره هاي آينده خود نياز به يك تجديد نظر و خانه تكاني اساسي در سياستگذاري و راهبردهاي نمايشگاهي اش دارد.

این یادداشت در روزنامه کیهان منتشر شده است.