لطفا معرفي كنيد آقای شمقدری!

یادداشت نگارنده در روزنامه کیهان
نشست خبري معاونت سينمايي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي در شرايطي برگزار شد كه سينماي ايران در ماه هاي اخير، با فراز و نشيب ها و بيم ها و اميدهاي بسياري روبه رو بوده است. نكته مهم اين است كه دوره مديريت جواد شمقدري بر سينماي كشور با يكي از ملتهب ترين و حساس ترين مقاطع زماني ايران زمين همراه شده است و عملكرد اين مدير و همكارانش، تاثير بسياري بر فرآيندهاي فرهنگي، اجتماعي و سياسي آينده خواهد داشت.
دومين نشست خبري شمقدري در حالي برگزار شد كه از آغاز فعاليت او بر اين سمت- به قول خودش- 7 ماه و 10 روز بيشتر نگذشته بود و اين كه در اين مدت دو بار در معرض سؤالات و انتقادات خبرنگاران قرار گرفت را نشانه مثبتي بايد تلقي كرد. چرا كه مديران سينمايي قبلي، بسيار كمتر در جمع خبرنگاران حاضر مي شدند و برخي از آنها در تمام طول مدت رياستشان، حتي يك بار هم چنين فرصتي را براي نمايندگان رسانه هاي جمعي فراهم نكردند.
يكي از محورهاي اصلي، هم در صحبت هاي معاونت سينمايي و هم در سؤالات خبرنگاران، بحث «ابتذال» بود. شمقدري در اين نشست از كساني كه سعي دارند فضاي سينماي ايران را غرق در ابتذال و فساد توصيف كنند به شدت انتقاد كرد.او در بخش هايي از صحبت هايش با اشاره به غلبه ابتذال بر سينماي ايران بيان داشت: موج انتقادات از ابتذال در سينماي ايران به گونه اي است كه گويي اين ابتذال توسط مديريت جديد ايجاد شده است. اين در حالي است كه از سال 76 سينماي كشورمان در سراشيب سقوط قرار گرفت. 12 سال است كه ابتذال در سينماي ايران به وجود آمده است؛ 8 سال با شتاب و 4 سال با بي دقتي. اما بسياري از كساني كه امروز معترض هستند و مديريت فعلي را به گسترش ابتذال متهم مي كنند، در 12 سال گذشته سكوت كردند.
او همچنين وعده داد كه در صورت تداوم انتقادات، نشان خواهد دادكه چه كساني سينماي ايران را به ابتذال كشاندند و در عصر اصلاحات چه بر سينماي ما آمد.
درباره اين بخش از صحبت هاي شمقدري دو نكته قابل ذكر است. اول اين كه، منتقدان غلبه ابتذال در سينما همه از يك طيف نيستند و اي كاش معاون محترم سينمايي همه را به يك چوب نمي راند. بخش قابل توجهي از افرادي كه امروز معترض ابتذال هستند- فارغ از اين كه چه كسي مقصر آن است- در تمام 12 سال گذشته از اين وضعيت سينما انتقاد مي كردند و تا وضع به همين منوال باشد، پاي حرفشان خواهند بود. بله! گروهي از افرادي كه امروز دم از ابتذال مي زنند، مقاصد سياسي دارند و حرف هايشان محلي از اعراب ندارد.
نكته دوم اين است كه اگر عده اي به سينماي كشورمان خيانت كرده و از پشت به آن خنجر زده اند، هيچ گونه عذري در عدم معرفي آنها نيست. انتشار گزارش گسترش ابتذال در دولت اصلاحات، نبايد مشروط به استمرار انتقادات فلان روزنامه و بهمان جريان سياسي شود.
مي توان مهمترين بخش صحبت هاي شمقدري را كه چندان مورد توجه رسانه ها نيز قرار نگرفت اشاره او به بدهي چند ميليوني عده اي به سينماي كشورمان دانست. وي گفت: «متاسفانه كساني به سينماي جوان چندين ميليون بدهكار هستند و امروز در فرانسه به سر مي برند و عليه اين كشور فعاليت مي كنند.» اين سخن، از يك طرف عمق فاجعه در مسائل مالي و اقتصادي سينماي ما را نشان مي دهد و از طرفي جاي اين سؤال را پيش مي آورد كه معاونت سينمايي چرا بايد افشا و معرفي چنين افرادي را مشروط كند؟ آيا براي آنها آبرويي هم باقي مانده كه برملا ساختن خيانتشان به شرايط خاص و اجباري منوط شده است.
معاون محترم امور سينمايي در نشست خبري همچنين باز هم از روند رفع توقيف نمودن فيلم ها دفاع كرد و اين گونه عنوان كرد كه توقيف فيلم ها براي نظام هزينه دارد. اين در حالي است كه مسئله، توقيف يا رفع توقيف فيلم ها نيست. بله، اگر فيلمي به ناحق يا بنا بر سليقه شخصي توقيف شده باشد، درست هم همين است كه مجوز نمايشش صادر شود. اما متاسفانه، قاطبه فيلم هاي رفع توقيف شده، آثاري سخيف هستند كه به نمايش درآمدن آنها لكه ننگي در كارنامه سينماي كشورمان محسوب مي شود. بدون شك، اصلا روي پرده آمدن چنين آثاري، به خودي خود، براي نظام، جامعه و فرهنگ ما، هزينه محسوب مي شود.
بي انصافي است اگر سياست ها و برنامه هاي معاونت سينمايي درباره فيلم هاي جشنواره اي و حضور بين المللي كشورمان را عزتمندانه و همراستا با منافع ملي ندانست. همچنان كه تصريح نمود: سياه نمايي را نمي پسنديم. ما معتقديم نامحرم دانستن مردم و محرم دانستن بيگانگان برخلاف امنيت ملي است. وي با بيان اين كه «چرا بايد فيلم هايي در مجامع جهاني به نمايش دربيايد كه احساس حقارت كنيم؟» افزود: فيلم هايي كه عزت ملي ما را رعايت نمي كنند، مجوز نمايش در خارج از كشور را نمي يابند.
در پايان باز هم ذكر اين نكته ضروري است كه بايد حساب منتقدان مديريت سينمايي را از هم جدا كرد. بخشي از اين منتقدان در رسانه ها، خانه ها و اتاق هاي فكر جريان ليبرال- سرمايه داري سنگر گرفته اند و همچنان كه در عمل نشان داده اند، هدفي جز ساقط كردن سينما و فرهنگ نجيب كشور ما را ندارند. اما مواجهه مديريت سينمايي با دلسوزان اين سينما كه در پس انتقادات و هشدارهايشان، آرزوي پيروزي و سربلندي شمقدري و يارانش وجود دارد بايد متفاوت باشد.